عجله کن

پیامبر اعظم (ص) می فرمایند:

یا عَلىُّ اِذا حَضَرَ وَقتُ صَلاتِکَ فَتَهَیَّ لَها وَ اِلاّ شَغَلَکَ الشَّیطانُ وَ اِذا نَوَیتَ خَیرا فَعَجِّل وَ اِلاّ مَنَعَکَ الشَّیطانُ عَن ذلِکَ.
اى على! هرگاه وقت نمازت رسید، آماده آن شو وگرنه شیطان تو را سرگرم می‏کند و هرگاه قصد [کار] خیرى کردى شتاب کن وگرنه شیطان تو را از آن باز می‏دارد.

امالى صدوق، ص 117

شادی بی غم در این بازار نیست

    گنج  بی  مار  و  گل  بی خار  نیست                                          شادی   بی  غم   در  این  بازار  نیست

مولوی

با کی حرف بزنم

امام علی علیه السلام:

اِحذَر کَلامَ مَن لایَفهَمُ عَنکَ ؛ فَإنَّهُ یُضجِرُکَ

از سخن گفتن با کسی که گفتارت را نمی‏فهمد بپرهیز ، که تو را به ستوه

 می‏آورَد

شرح نهج البلاغه ، ابن ابی الحدید ، ج ۲۰ ، ص ۲۸۲

معیار عمل (چه کاری انجام بدهم چه کاری را انجام ندهم)

امام علی علیه السلام:

دَع ما لا یَعنِیکَ، وَ اشتَغِل بِمُهِمِّکَ الَّذی یُنجِیکَ؛

آنچه را به تو ربطی ندارد، رها کن و به کارى که رستگارت کند، مشغول شو.

غرر الحکم: ح ۵۱۳۳/ گزیده غررالحکم و دررالکلم، ص52

 

سرزنش زیاد=لجبازی

الإمامُ علیٌّ علیه السلام : الإفراطُ فی المَلامَةِ یَشُبُّ نارَ اللَّجاجَةِ .

امام على علیه السلام : زیاده روى در سرزنش، آتش لجاجت را شعله ور مى کند.

عنه علیه السلام : إیّاکَ أن تُکرِّرَ العَتبَ ؛ فإنّ ذلکَ یُغری بالذَّنبِ ، و یُهَوِّنُ العَتبَ .

امام على علیه السلام : از سرزنش کردنهاى مکرّر بپرهیز؛ زیرا این کار بر گناه [و خلافکارى ]جرى مى کند و سرزنش را بى ارزش مى سازد.

عنه علیه السلام : لا تُکثِرَنَّ العِتابَ ؛ فإنّهُ یُورِثُ الضَّغینَةَ ، و یَدعو إلَى البَغضاءِ .

امام على علیه السلام : زیاد سرزنش مکن؛ زیرا این کار کینه به بار مى آورد و به دشمنى و نفرت مى کشاند.

عنه علیه السلام : کَثرَةُ العِتابِ تُؤذِنُ بالارتیابِ .

امام على علیه السلام : سرزنشِ زیاد، باعث شکّ و بدگمانى مى شود.

سرزنش کردن دوست بهتر از کینه بدل گرفتن است

الإمامُ علیٌّ علیه السلام : العِتابُ . حَیاةُ المَوَدّةِ .

امام على علیه السلام : سرزنش کردن و گلایه مایه حیات (پایدارى) دوستى است.

اول عیب خودت را ببین

المسیحُ علیه السلام : یا عَبیدَ السُّوءِ ، تَلومونَ النّاسَ علَى الظَّنِّ ، و لا تَلومونَ أنفُسَکُم علَى الیَقینِ ؟ ! .

مسیح علیه السلام : اى بندگان بد! مردم را بر اساس گمانِ [بدى که به آنها مى برید ]سرزنش مى کنید و خود را با وجود یقین [به بدى و گنهکارى خویش ]سرزنش نمى کنید؟!

حد دوستی و دشمنی

عنه علیه السلام : لا یَکُن حُبُّکَ کَلَفا ، و لا بُغضُکَ تَلَفا ، أحبِبْ حَبیبَکَ هَونا مّا ، و أبغِضْ بَغیضَکَ هونا مّا .

امام على علیه السلام : دوستى ات، سودایى و دشمنى ات نابود کننده نباشد، بلکه دوست خود را در حد اعتدال دوست بدار و دشمنت را نیز به اندازه دشمن بدار.

توقع بیجا داشتن=بی ادبی مخاطب=خراب شدن متکلم

    عنه علیه السلام : مَن کَلَّفَکَ ما لا تُطیقُ فقد أفتاکَ فی عِصیانِهِ . غرر الحکم : 9137.

           امام على علیه السلام :

         هر کس تو را به چیزى که توانش را ندارى مکلّف سازد، حکم نافرمانى 

          تو از خودش را صادر کرده است.

تکلف = منافق

عنه علیه السلام : التَّکلُّفُ مِن أخلاقِ المُنافِقینَ .

امام على علیه السلام : تکلّف (تصنّع و ظاهر سازى)، از اخلاق منافقان است.