فاتالیسم (تقدیر گرایی)

 تقدیر گرایی می گوید که اگر قرار باشد امری روی دهد هرکاری که انجام دهیم باز آن امر روی خواهد داد ، البته باید توجه کرد که گاهی تقدیر گرایی کاملا ً با دترمینیسم مغایر از آب در می آید

 زیرا دترمینیسم می گوید که آینده با گذشته شکل می گیرد ، یعنی گذشته موجب می شود که آینده همانگونه باشد که خواهد بود ولی تقدیر گرایی حتی به همین نیز قانع نیست و می گوید که آینده ، یا در هر حال برخی از صورت های آن ، صرف نظرازاینکه گذشته چه باشد همانگونه خواهد بود که باید باشد ، پس دترمینیسم همبستگی های علّی میان گذشته و آینده را مورد تایید قرار می دهد ولی تقدیر گرایی آنها را منکر می شود .

 
با مقایسه ای کوتاه میان آزادی ، دترمینیسم و تقدیر گرایی، ماهیت آنها بیشتر روشن می شود :

 آزادی مدعی ست که : اگر به گونه ای دیگر عمل کرده بودید آینده به گونه ای دیگر می بود . دترمینیسم می گوید : اما نمی توانستید طور دیگری عمل کنید .

در مقابل تقدیر گرایی می گوید : اما اگر حتی به گونه ای دیگر نیز عمل کرده بودید آینده همین می بود که هست .

البته تقدیرگرایی واقعا ً دلیلی را برنمی تابد و به همین صورت مخالفی را هم نمی پذیرد و آنقدر فراخ و بی دلیل است که دلیل آوردن برای آن بیهوده است اما به نظر می آید که علی رغم تفاوتی که میان آن و دترمینیسم وجود دارد ، نظریات مخالف با دترمینیسم برای مخالفت با او نیز کافی باشد.